Sivilceden Sonra Ben Oluşur Mu?

Her ne kadar benlerin oluşum mekanizması ve nedenleri farklı olsa da bazı hastalar tarafından sivilcelerin iyileştikten sonra aynı yerde benlerin oluştuğuna dair iddialar bulunmamaktadır. Bu konu sıkça dillendirildikçe ben de bilimsel makalelerde böyle bir ilişkiye ait  kanıtlar var mı diye araştırdım. Ancak herhangi bir çalışmaya rastlamadım. Her ne kadar böyle bir çalışma olmasa da benlerini sık sık travmatize eden, içeriğini boşaltmakla uğraşanlarda benlerin oluşumunun tetiklenebileceğini düşünmekteyim. 

Benlerin artmasının önüne  geçebilmek için ve malignite gelişmesini engellemek mutlaka güneşten koruyucu kullanılması gerekmektedir. Benlerin ergenlik döneminde hızla arttığını daha sonra sayıca artmak yerine kalınlık ve genişliğinin arttığını da belirmek isterim.

Erkeklerde Genital Kaşıntının Nedenleri

Genital bölgede kaşıntı insanları toplum önünde ciddi şekilde zor duruma düşürebilen bir semptomdur. En sık görülenler aşağıda sıralanmıştır.

Balanit : Penisin uç bölgesinde özellikle hijyen eksikliğine bağlı bakteri birikmesinin neden olduğu kızarıklık, kaşıntı ile seyreden bir hastalıktır. Alınacak önlemler arasında penisin duştan sonra kurulanması, hijyenin sağlanması ve parfüm içeren deodorantlardan kaçınılması yer almaktadır.

Liken Simpleks: Halk arasında sıkıntı egzeması olarak bilinir ve skrotum derisinin kalınlaşması ile sonuçlanan kaşıntı kısır döngüsüdür.

Atopik Dermatit: Halk arasında çocukluk çağı egzaması olarak bilinir. Ancak erişkinlerde de görülür.

Seboreik Dermatit: Saçlı deriyi de tutan yağlı egzema olarak bilinir.

İrritan Kontakt Dermatit: Islaklık, idrar kaçırma veya yoğun ve tahriş edici bir şekilde temizlik uygulanması ile oluşan bir egzemadır.

İntertrigo: Deri kıvrımlarını tutan pişik olarak bilinir.

Allerjik Kontakt Dermatit: Sıklıkla parfüm, prezervatif ve temizlik ürünlerinden kaynaklanan bir alerjik egzemadır.

Tinea Kruris: Genital bölgeyi tutan mantar hastalığıdır.

Skabiez: Özellikle erkeklerde spesifik olarak genital bölgenin tutulduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Uyuz olarak bilinir.

Yüz Gözenekleri ve Son Gelişmeler

Genişlemiş yüz gözenekleri gözenekleri pilosebase ünitelerin deri yüzeyinde bulunan açıklıklarıdır. Son zamanlarda en sık şikayet edilen kozmetik sorundur. Portakal kabuğu görünümü de denmektedir. Cinsiyet, genetik eğilim, yaş, kronik güneş maruziyeti, komedojenik kozmetik ve ilaçlar, akne ve aşırı yağlı ciltlerde daha sık görüldüğüne inanılmaktadır. Ancak daha sık daha çok aşırı yağlı ciltlerle ilişkili olduğu düşünülmektedir.

Altmış hasta üzerinde yapılan bir çalışmada genişlemiş yüz gözeneklerinin erkek cinsiyet ve yüzdeki artmış yağ salınımı ile pozitif ilişkili olduğu gösterilmiştir. Deri elastikiyetinin azalması ile yüz gözeneklerinin arttığı da aynı çalışmada gösterilmiştir.

Sıklıkla Asyalılarda görülen bu sorunun tedavisinde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bunlar arasında tazaroten, isotretinoin, glikolik asit peling, radyofrekans yer almaktadır. Ancak Q-anahtarlı Nd-YAG lazer kullanılan bir çalışmada bu lazerin etkili olduğu saptanmıştır. Başka bir çalışmada yoğun odaklı ultrasonun da etkili olduğu gösterilmiştir.

Sonuç olarak genişlemiş yüz gözenekleri aşırı yağlı ciltlerde ve erkek cinsiyetlerde daha sık görülmektedir. Her ne kadar herhangi bir yayın bulunmasa da dermaroller da pratikte genişlemiş yüz gözeneklerin tedavisinde sıklıkla kullanılmaktadır.

Aşağıdaki resimdeki hastanın tedavisinde Q-anahtarlı Nd-YAG lazer kullanılmıştır (a.öncesi, b.sonrası).

Ürtiker (Kurdeşen) Hastalığında Son Gelişmeler

Ürtiker (Kurdeşen) şiddetli kaşıntı ile seyreden deride keskin sınırlı kızarıklık ve kabarıklıklardan oluşan bir hastalıktır. Altı haftadan kısa sürenlere akut, uzun sürenlere kronik ürtiker denilmektedir. Hastalığı ortaya çıkaran nedenler arasında sıcak, soğuk, basınç, egzersiz, güneş ışığı ve stres yer almaktadır. Diğer nedenler ise bakteriyel, viral, fungal ve, parazitik enfeksiyonlar, ağrı kesici ve antibiyotikler, yiyecekler (balık, yumurta, peynir, çikolata, kuru yemişler, domates gibi), polenler yer almaktadır.

Akut ürtiker (kurdeşen) hayat boyunca toplumun %15-20’sini, kronik ürtiker ise%2-3’ünü etkilemektedir. Erkek ile kadınlar arasında akut ürtikerde fark yokken, kronik ürtikerli hastaların %80’i kadındır. Akut ürtiker her yaş grubunda görülürken kronik ürtiker 40-50 yaşların ortaya çıkmaktadır. Akut ürtikerin genellikle altta yatan bir nedeni bulunamazken, kronik ürtikerde bazen tiroid hastalıkları, bağ doku hastalıkları ve romatizmal hastalıklarla ilişkili çıkabilmektedir.

Son yayınlar: Yapılan son çalışmalarda ürtikerin %0-75 gibi değişen oranlarda arasında bağırsak parazitleri ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Buna yönelik verilen tedavilerden hastaların fayda gördüğü saptanmıştır. Bunu dışında ürtikerli hastalarda D vitamini, demir ve vitamin B12 seviyelerinin düşük olduğu ve bunlara yönelik tedavilerin hastaların semptomlarını azalttığı ve yaşam kalitelerini yükselttiği görülmüştür.

Sonuç olarak insanların beşte biri hayatının bir döneminde ürtiker hastalığını geçirmektedir. Hastalık özellikle nefes darlığı yaptığında acile başvurulmalıdır. Bununla beraber hastalığın seyri genellikle 6 hafta sürmektedir. Bu süre antihistaminiklerle atlatılabilir. Ancak bu süre aşıldığında hastalık kronikleşmektedir ve ayrıntılı tetkikler yapılmalıdır. Ayrıca hastalık döneminde acı, baharatlı ,ekşi, turşu gibi yiyecekler ile salisilat, benzoat, nitrat gibi koruyucu madde içeren market ürünlerinden uzak durulmalıdır.

Benlerini Sayıca Artması Tehlikeli Mi?

       Ben (nevus) derideki melanositlerin anormal bir şekilde bir araya gelerek oluşturdukları deri lezyonlarıdır. Çok sayıda tipleri bulunmasına rağmen insanlar arasında en çok merak edilen soru sayıca artması deri kanseri (melanoma) oluşturma riskini artırıp artırmamasıdır. Yapılan çalışmalarda 11-25 arasında beni olanların rölatif riski 1.6 iken, 26-50 arasında 4.4, 51-100 arasında 5.4, 100’den fazla olması halinde ise bu risk 9.8’e çıkmaktadır. Görüldüğü gibi sayı arttıkça deri kanseri (melanoma) riski de artmaktadır.

     Ayrıca geçirilmiş güneş büllü güneş yanığı, açık ten, sarı veya kızıl saçlı olmak, çil riski artıran diğer nedenlerdir.  

    Son yapılan çalışmalara göre benlerin yerleşim yeri de riskin değişmesine neden olmaktadır. Koldaki ben sayısının fazla olması gövdedeki artmış deri kanseri (melanom) ile ilişkili olduğu gösterilmiştir.

    Benlerde birden fazla renk olması, aniden büyümesi, sınırlarının düzensiz olması, asitmetrik olması tehlike işaretlerindendir.

Saç Beyazlaması Kaşıntı Yapar Mı?

Halk arasında saçların beyazlaması ile beraber saçlı deride kaşıntı başladığına dair inanışlar mevcut.Ancak literatürde şimdiye kadar saç beyazlaması ile kaşıntı arasında bir ilişkiye dair herhangi bir yayın bulunmamaktadır. Bununla beraber saçlı deride kaşıntıyı açıklayabilecek onlarca hastalık bulunmaktadır. Saçların beyazlaması tedrici olarak gerçekleşmekte ve yıllarca sürmektedir. Buna göre kaşıntının da yıllarca sürmesi gerekmektedir. Bu durumda kaşıntıyı saçların beyazlamasına bağlamanın doğru olmadığını düşünmekteyiz.

Saçın Beyazlama Nedenleri: Vitiligo, piebaldizm, alopesi areata, hipotroidi, genetik, sigara, iklim, toksinler, A ve B12 vitamin eksikliği

Saçlı Deri Kaşıntısının Nedenleri

Saçlı deri kaşıntısı yaygın rastlanılan bir şikayettir. Tanı ve tedavisi zor bir durumdur. Saçlı derinin sinirsel yapısı benzersizdir ve yoğun olarak kıl folikülü ve derinin orta tabakasındaki damarlar çevresinde bulunmaktadır.

Şaçlı Deri Kaşıntısının En Sık Nedenleri:

Yangısal Deri Hastalıkları: Seboreik dermatit (yağlı egzema), psoriazis (sedef), atopik dermatit, kontakt dermatit, liken planopilaris, frontal fibrozan alopesi, pitiriazis amiantasea, deri kuruluğu, alopesi areatanın erken dönemi, ürtiker, skar, böcek sokması, liken simpleks kronikus (sinirsel egzema), diskoid lupus eritematozus.

İnfeksiyöz Hastalıklar: Follikülitis, saçlı deri mantarı, pedikülozis (bit).

Otoimmün Hastalıklar: Dermatitis herpetiformis.

Tümörler: Lenfoma, derinin lösemik infiltrasyon.

Sinir Hasarına Bağlı Olanlar: Şeker hastalığı, migren, post herpetik nevralji, atipik fasiyal nöralji, beyin ve omurilik hasarı, betin tümörü.

Sistemik: Kronik böbrek yetmezliği, kolestatik karaciğer hastalığı, lenfoma, dermatomiyozit, ilaca bağlı (örnek: dobutamin), saçlı derinin eozinofilik arteriti.

Pisikojenik: Obsesif-kompulsif hastalık, anksiyete, somatoform ve dissosiyatif hastalıklar, delüzyonel parazitoz, şizofreni, depresyon.

Deri Kuruluğunun (kseroderma, kserozis kutis) Nedenleri

Deri kuruluğu (kseroderma) derideki nem ve yağ miktarının azalmasından kaynaklanan bir hastalıktır. Daha çok kış aylarında ve yaşlı kişilerde meydana gelmektedir. Çocuklarda meydana gelmesi başka bir hastalığın işareti olabilir.
Deri Kuruluğunun Nedenleri:
Temizlik malzemelerinin deri ile sık teması veya derinin sık ovalanması
Aşırı sıcak su ile banyo yapmak
Sık banyo yapmak
Kuvvetli bir şekilde havlu ile kurulamak
Nemi az olan yerlerde yaşamak
Soğuk ve kuru kış mevsimleri
Uzamış güneş maruziyeti
Az su içmek